Tschertga

Al cuntegn
Siglia al cuntegn da la paginaSiglia a la navigaziunSiglia a la tscherna da la linguaSiglia a la tscherna da la linguaRespostas simplas davart la vita en Svizra
  • DE
  • FR
  • IT
  • RM
  • EN
Respostas simplas davart la vita en Svizra
  • Tut ils temas
  • Sanadad
  • Protecziun cunter zeccas
Tut ils temas
  • Sanadad
  • Protecziun cunter zeccas

Protecziun cunter zeccas

En Svizra èn zeccas derasadas lunsch enturn. Piztgadas da zeccas pon esser privlusas e chaschunar borreliosa u ina inflammaziun dal tscharvè. Protegi sasezza u sasez, ils uffants ed ils animals da chasa, sche Vus essas al liber.

Remartga

Ina piztgada da zeccas è in accident
La Svizra è l’unic pajais en l’Europa nua che l’assicuranza d’accidents è cumpetenta per malsognas transmessas da zeccas.
Tut ils temas
  • DE
  • FR
  • IT
  • RM
  • EN
En la lingua da mintgadi vegnan piztgadas da zeccas er savens numnadas morsas da zeccas. Dentant na mordan las zeccas betg, ellas piztgan. L’entira Svizra sco territori da ristga. La charta da l’Uffizi federal da sanadad publica (UFSP) mussa en detagl nua che zeccas èn derasadas.
 Ellas vivan en guauds da la Bassa en il chagliom, als urs dals guauds, en cleragls ed er en la vischinanza da flums ed en parcs damanaivel dal guaud fin sin in’autezza da ca. 1'500 meter sur mar.
Uschespert ch’i vegn chaud ed umid ordadora, vegnan las zeccas activas. Surtut a partir dal mars fin il november èsi perquai impurtant da sa proteger al liber.
Resguardai il suandant, sche Vus essas en territoris da zeccas:

  • Purtai vestgadira che cuvra l'entir corp.

  • Zeccas vivan sin giu per terra. Pervia da lur grondezza èn ils uffants pli exponids e duessan purtar in cuvrachau.

  • Springi Vossa vestgadira, Voss chalzers e las parts da Voss corp, che vegnan en contact cun erva e chaglias, cun in spray cunter zeccas.

  • Protegi Voss chaun e Voss giat cun in product cunter zeccas. Chaminai sin vias uschè ladas sco pussaivel ed evitai il contact cun ervas e cun chaglias.

  • Controllai mintgatant Vossa vestgadira e las parts dal corp nuncuvertas. Vestgadira clera facilitescha la tschertga da zeccas

Tschertgai a chasa minuziusamain Voss corp e Vossa vestgadira sin zeccas. Controllai fitg bain ils chaus dals uffants ed er ils animals da chasa. Zeccas pon tschitschar sang sin l’entir corp: ellas han gugent parts da la pel chaudas, umidas e finas, sco las foppas dals schanugls, las eglias, la vart dadens da las coissas, il tgil, il culiez, la tatona, las spatlas. Tar ils uffants sesan las zeccas mintgatant perfin a la basa dals chavels.
Infurmaziun: Sche Vus abitais en in territori da ristga, po ina vaccinaziun cunter ina inflammaziun dal tscharvè (FSME) esser d'avantatg.
Piztgadas da zeccas restan savens inobservadas, perquai che las zeccas emettan in med narcotic al lieu da la piztgada. Perquai dola u morda il lieu pertutgà darar e la zecca po nundisturbadamain sa tschitschar plaina cun sang. Suenter in tschert temp sa distatga ella da sezza. Ils lieus da la piztgada n’èn betg adina visibels sco piztgadas da zeccas: savens vesan ins mo in pitschen punct stgir

Allontanar ina zecca da maniera svelta e correcta

Entfernen Sie die Zecke möglichst rasch mit einer feinen Pinzette oder Zeckenzange (in Apotheken erhältlich). Fassen Sie die Zecke so nah wie möglich an der Haut um die Zecke nicht zu quetschen und drehen Sie die Pinzette oder Zange langsam und mit kontinuierlichem Zug. Desinfizieren Sie danach die Stichstelle und notieren Sie das Datum.
Instrucziun detagliada cun fotografias e videos sin la «app Zeccas»

Cura stoss jau ir tar il medi?

Betg mintga piztgada da zeccas n'è privlusa. Emprims indizis per ina infecziun pon esser midadas da la colur da la pel al lieu pertutgà. Ina cotschnur na munta dentant betg automaticamain ina infecziun cun in scherm infectus. Da l’autra vart na munta ina cotschnur mancanta er betg, che nagina infecziun n'haja gì lieu.
En ils suandants cas vegni recumandà da consultar ina media u in medi:

  • Il chau da la zecca è bloccà ed il lieu è s’inflammà. Mintgatant rumpa il chau giu cun allontanar la zecca. Per regla n’è quai nagin problem. Mo darar sa sviluppa ina inflammaziun.

  • Il lieu da la piztgada s’inflomma u guarescha mal.

  • I sa mussa ina cotschnur migranta. Quest eczem circular cumpara intgins dis suenter la piztgada da la zecca e s’extenda pli e pli fitg. Quai è in indizi per ina borreliosa.

  • 5 fin 14 dis suenter l’allontanaziun da la zecca survegnis Vus fevra, mal il chau u mal las giugadiras ed As sentis abattida u abattì. Quests sintoms èn tipics tant per ina FSME sco er per ina borreliosa.

En Svizra transmettan las zeccas principalmain trais malsognas:
La borreliosa – er numnada malsogna da Lyme – vegn chaschunada tras bacterias. Ella è la malsogna che vegn transmessa il pli savens da zeccas en Svizra. In sintom frequent da la borreliosa è l’eritem migrant, q.v.d. ina cotschnur da la pel datiers da la piztgada, che po cumparair 1 fin 30 dis suenter la piztgada. La borreliosa po vegnir tractada cun antibiotica, na po dentant betg vegnir impedida tras ina vaccinaziun.
L’inflammaziun dal tscharvè è er enconuschenta sut l'abreviaziun FSME, che stat per Frühsommer-Meningoenzephalitis. I sa tracta d’ina inflammaziun da la paletscha dal tscharvè e dal tscharvè. Sche la zecca transmetta il virus, po quai chaschunar in grev decurs da la malsogna. La FSME na sa lascha betg tractar cun antibiotica, ma po vegnir impedida cun ina vaccinaziun preventiva.
La tularemia è ina infecziun bacteriala. Circa la mesadad dals cas en Svizra vegnan chaschunads tras piztgadas da zeccas. Schebain che la tularemia è anc adina plitost rara, è il dumber da cas s’augmentà ils ultims onns. Ils signals ed ils sintoms èn multifars e regordan a la grippa u ad ulceraziuns da la pel. La tularemia vegn tractada cun antibiotica, na po dentant betg vegnir impedida tras ina vaccinaziun.
L’Uffizi federal da sanadad public (UFSP) recumonda ina vaccinaziun per tut las persunas creschidas e per tut ils uffants (per regla a partir da trais onns), ch’abiteschan en territoris da ristga u che sa trategnan temporarmain là. En Svizra valan – cun excepziun dal chantun Tessin – tut ils chantuns sco territoris da ristga.
La vaccinaziun custa var 120 francs e po vegnir fatga en ina pratica da medi u en tschertas apotecas.
La cassa da malsauns obligatorica surpiglia ils custs da la vaccinaziun. Sche Vus essas exponida u exponì a la lavur (sche Vus lavurais en guauds, a l’ur dal guaud e.u.v.), surpiglia la patruna u il patrun ils custs. Vus pudais As infurmar sin la pagina d’internet da la Societad Svizra dals Apotechers, sch'igl è pussaivel da sa laschar vaccinar en in'apoteca en Voss chantun. Ina vaccinaziun en in’apoteca vegn restituida mo, sch’ella è vegnida prescritta d’ina media u d’in medi. Sche Vus As laschais vaccinar sco mesira preventiva, stuais Vus surpigliar sezza u sez ils custs.
Il mument ideal per ina vaccinaziun è l’enviern, ella po dentant vegnir fatga durant l’entir onn. Per l'emprima vaccinaziun dovri trais dosas dal vaccin.

  • L’app gratuita da la Scola auta turitgaisa per scienzas applitgadas gida da sa proteger cunter piztgadas da zeccas u d’agir correctamain suenter ina piztgada da zeccas:   App Zeccas tar Google Play App ‎Zeccas en l’App Store (apple.com)

  • Dossier da l’Uffizi federal da sanadad publica (UFSP) davart malsognas transmessas da zeccas Malsognas transmessas da zeccas (admin.ch)

  • Avrigl fin november: rapport mensil da la situaziun da las malsognas transmessas da zeccas (UFSP)

Tut ils temas

In servetsch da la Confederaziun, dals chantuns e da las vischnancas

Davart ch.chInfurmaziuns giuridicas
Link YoutubeLink Twitter
VoteInfo